Een relatie zonder crisis af en toe bestaat niet. Er zijn altijd momenten waarop een van de twee tegen een grens aanloopt, zich niet gezien of gehoord voelt, de communicatie stroef verloopt, de ene het gevoel heeft dat de ander niet eerlijk is of iets verbergt: talloze manieren om in een crisis te belanden. Het krijgen van een kind is ook een risicofactor voor de relatie.Als je samen bent in een relatie, of het nu een LAT is, samenwonend of getrouwd: twee volwassenen die samen willen zijn en daar afspraken over maken, dat is nog wel te overzien. In principe hoef je alleen verantwoording aan jezelf af te leggen, hoeven agenda’s niet tot op de minuut op elkaar afgestemd te zijn, je kunt redelijk je eigen gang gaan als je daar behoefte aan hebt, een weekend weg met vrienden, vier keer per week sporten, tijdrovende hobbies, 80 uur per week werken: het maakt niet uit. Tenminste, zolang het past bij de ideeën van de ander over het hebben van een relatie. Misschien wil diegene wel elke avond samen op de bank zitten en in het weekend samen naar een meubelboulevard en komt er een punt waarop de twee volwassenen zeggen: “Hm, ik weet niet of dit wel past met wat ik wil en wie ik ben,” en ze wellicht besluiten uit elkaar te gaan. Nog voor een grote crisis.
“En dan komt de grootste uitdaging voor de relatie: kinderen.”
In een relatie zonder kinderen kun je je pijnpunten redelijk onaangeraakt laten, negeren, niet opzoeken. Stel je voor: je bent vermijdend gehecht en je hebt er moeite mee als mensen je vrijheid beperken, druk op je leggen. Als je in een relatie komt waarbij de ander dat doet, je in jouw ogen claimt of je niet vrij laat, zul je diegene daarmee confronteren (vechten) of je biezen pakken (vluchten). Twee volwassenen met ieder hun kwetsuren en ieder hun overlevingsmechanismen, die ieder voor zich besluiten hoe ze het leven willen leven.
Maar wat als die ander je kind is? Je kind die je in je vrijheid beperkt (want dat doet ie), je kind die je nodig heeft (want dat heeft ie); wat dan? Je wordt dan gedwongen om bepaalde stukken van jezelf, gaten in je hechtingsverleden, aan te pakken. Want je kind is er, 24 uur per dag, er is no escape.
En ditzelfde geldt voor je partner: hij of zij heeft zijn eigen ‘makkes’ waar voorheen nog een beetje omheen gedanst kon worden, maar die bij het krijgen van jullie eerste kind ineens duidelijk zichtbaar worden.
En die druk, die op beiden komt te staan (allemaal door dat kleine, hulpeloze en onschuldige wezentje), is druk die sneller dan voorheen – toen jullie nog met zijn twee waren – tot een ruzie of een crisis kan leiden. Want de triggers zijn legio: je baby die veel huilt, je peuter die dwars is, je kind dat ziek van school gehaald moet worden terwijl je een belangrijke afspraak hebt, meningsverschillen over de opvoeding, over wie er op de kinderen mag passen, wie er hoeveel avonden per week weg is, wie er meer ‘op heeft gegeven’ voor de kinderen, de lijst waarover je ruzie kunt krijgen is eindeloos.
“Je loopt gegarandeerd tegen jezelf aan in het ouderschap.”
Je loopt dus gegarandeerd tegen jezelf aan in het ouderschap, en je partner ook. Tegen zichzelf en tegen jou. En jullie zien in elkaar nieuwe kanten die je niet kende en die je misschien niet zo leuk vindt. Je partner – of jijzelf – blijkt misschien helemaal niet zo zorgzaam te zijn als je dacht. Je partner – of jijzelf – blijkt zijn oude leven helemaal niet te willen aanpassen. Misschien gaat hij, zij of jij wel helemaal de verantwoordelijkheid van een kind uit de weg door ineens veel vaker dan voorheen de kroeg in te gaan met vrienden en te blijven volhouden dat er toch niets hoeft te veranderen. Maar er verandert wel degelijk iets. Door de komst van jullie kind veranderen jullie en jullie relatie daarmee.
Kortom: je denkt dat je elkaar kent, maar je leert elkaar (en jezelf!) pas in vol ornaat kennen als er een kind is. Je hechtingsstijl wordt zichtbaar. De hulpeloosheid, de onvoorwaardelijkheid die een kind (terecht!) verlangt, je eigen jeugd die weer bovenkomt, de band die je met je ouders had, de kant van jou of je partner die het goed wil doen, de perfectionist, de controlfreak, de helicopter parent, de tiger mom: als jullie geen kinderen hadden gekregen had je deze kanten waarschijnlijk nooit van elkaar gezien.
En hoewel het klinkt als een hoop ellende, is het ook mooi. Mooi omdat je beiden de kans krijgt donkere plekken in jezelf binnen te treden en eens goed uit te stoffen. Een kans om te groeien als mens. Een kans om een nieuwe laag aan jullie relatie toe te voegen. Elkaar te leren kennen in de rol van ouder. Samen ouders te zijn voor jullie kind(eren).
Maar dit kost energie, toewijding, tijd, wilskracht en durf. Durf om eerlijk naar jezelf te kijken. En geduld naar jezelf en naar elkaar te hebben. De crisissen zullen er alsnog zijn, maar de kans dat jullie eruit komen is vele malen groter.
